Natuurpunt Werkgroep

Activiteiten

Libellen in België

Publicaties

Over ons

Geelvlekheidelibel - Sympetrum flaveolum

Areaal

Sympetrum flaveolum komt voor in het grootste deel van Europa, met uitzondering van Noord-Scandinavië. Op het Iberisch Schiereiland, in Italië en de Balkan is de Geelvlekheidelibel beperkt tot de hoger gelegen gebieden. De Geelvlekheidelibel ontbreekt in het westen van Frankrijk en op de Britse Eilanden, waar enkel zwervers worden waargenomen. Ze is vooral vrij talrijk in Oost-Europa en het areaal reikt oostwaarts over Siberië tot Japan.

 

Waarnemingen

 

GeelvlekheidelibelM TimRaats

mannetje
@Tim Raats

 

Verspreiding in België (2006)

Vrij algemeen. De Geelvlekheidelibel werd waargenomen in alle regio's van de kust tot de Hoge Ardennen en de Lorraine. Het frequenter aanwezig zijn in Vlaanderen komt wellicht overeen met een reële situatie, en is niet te wijten aan een betere inventarisatie. Bepaalde jaren is de Geelvlekheidelibel overal aanwezig maar populaties zijn vooral beperkt tot de Kempen en de Ardennen en bestaan soms maar enkele jaren.

 

Evolutie van de verspreiding

Oude gegevens suggereren dat de Geelvlekheidelibel vroeger in heel België voorkwam. De aanwezigheid van S. flaveolum fluctueert echter in de tijd, zowel in België als in gans West-Europa. De soort wordt bepaalde jaren talrijk, neemt dan af om bijna volledig te verdwijnen, en wordt dan terug vrij algemeen waargenomen. Gedurende de laatste twintig jaar kunnen twee periodes vastgesteld worden waarin de Geelvlekheidelibel opvallend meer werd waargenomen, gescheiden door een dalperiode tussen 1987 en 1993, wanneer bijna geen waarnemingen werden genoteerd. In 1995 en 1997 was er een sterke toename van het aantal waarnemingen. Vermoedelijk komt die toename overeen met kolonisatiegolven van dieren uit Oost-Europa. De afname na dergelijke invasies zou te wijten kunnen zijn aan het geringe voortplantingssucces waardoor de populaties zich op veel plaatsen in België niet in stand kunnen houden. Klimaatsfactoren spelen misschien ook een rol bij deze belangrijke aantal schommelingen.

 

GeelvlekheidelibelV TimRaats 

vrouwtje
@Tim Raats

 

Habitat

S. flaveolum komt voor bij stilstaande wateren van allerlei grootte en aard: van duinpannen tot laagvenen en hoogveen. Bij de voortplantingsbiotopen is er meestal een brede vegetatiegordel aanwezig van onder andere zeggen (Carex), russen (Juncus), paardenstaart (Equisetum) of bies (Scirpus). De soort geeft hierbij vooral de voorkeur aan ondiepe plassen met schommelende waterstanden die zelfs volledig kunnen droogvallen tijdens de zomer. Ook natte graslanden worden als voortplantingsbiotoop gebruikt.

 

Fenologie

De Geelvlekheidelibel vliegt van de eerste decade van juni tot de tweede decade van september, maar vooral in augustus. Uiterste data zijn 31 mei en 14 oktober.

 

Literatuur